فهرستنویسی نسخ خطی در کتابخانه ملی ایران: روندها و رویه‌ها

Authors

  • ایوب نازی کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی
  • سکینه قاسم‌پور کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور
Abstract:

هدف: در ایران، برای فهرستنویسی نسخ خطی دیدگاه‌ها و رویه‌های متعدد وجود داشته و دارد. براساس تفاوت‌های موجود، فهرستنویسی نسخ خطی در ایران به سه شیوه تقسیم شده است: 1) سنتی، 2) میانه، و 3) مدرن. پژوهش حاضر به بررسی فهرست‌های 22 جلدی کتابخانه ملی بر‌اساس این سه دوره پرداخته است. روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، به روش پیمایشی توصیفی اجرا شده است. دادهای پژوهش بر‌اساس سیاهه وارسی، متشکل از 23 معیار، از یک نمونه 150فهرستبرگه‌ای گردآوری شده است. یافته‌ها: 22 جلد فهرست نسخ خطی کتابخانه ملی، با دارا بودن شیوه‌های فهرستنویسی میانه و مدرن، درسه رده قابل تقسیم است: مجلدات اول تا دوازدهم دارای شیوه میانه، مجلدات سیزدهم و چهاردهم دارای شیوه‌ای بینابین، و جلدهای پانزدهم تا بیست‌و‌دوم دارای شیوه فهرستنویسی مدرن. همچنین، بررسی حضور عناصر سیاهه وارسی در 22 جلد فهرست نسخ خطی کتابخانه ملی توسط آزمون کروسکال والیس نشان داد که از نظر انعکاس عناصر فهرستنگاری نسخ خطی در فهرست، تفاوت معنی‌داری در شیوه کار فهرستنویسان وجود دارد. نتیجه‌گیری: فهرست‌های دارای شیوه مدرن بیشترین مطابقت را با عناصر سیاهه وارسی دارند. همچنین، با استفاده از مطالعه تطبیقی بین سه دسته فهرست‌های مورد بررسی، مشخص شد فهرست‌های اخیر، در زمینه تدوین، دارای روال یکدست و مشخص‌تری زمینه هستند و در بعد میزان اطلاعات ارائه شده در زمینه کتابشناسی و نسخه‌شناسی نیز تناسب و اعتدال بیشتری دارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فهرستنویسی نسخ خطی در کتابخانه ملی ایران: روندها و رویه ها

هدف: در ایران، برای فهرستنویسی نسخ خطی دیدگاه ها و رویه های متعدد وجود داشته و دارد. براساس تفاوت های موجود، فهرستنویسی نسخ خطی در ایران به سه شیوه تقسیم شده است: 1) سنتی، 2) میانه، و 3) مدرن. پژوهش حاضر به بررسی فهرست های 22 جلدی کتابخانه ملی بر اساس این سه دوره پرداخته است. روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، به روش پیمایشی توصیفی اجرا شده است. دادهای پژوهش بر اساس سیاهه وارسی، متشکل از 23 معیار، ...

full text

نسخ خطی و فهرست‏نویسی آن در ایران

هدف: این پژوهش به بررسی تولید نسخ خطی و فهرست نگاری آن در قلمرو فرهنگ و تمدن اسلامی- ایرانی است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی و به صورت مطالعات کتابخانه‌ای انجام گرفته است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که در تولید نسخ خطی انگیزه‌های گوناگونی از جمله انگیزه مذهبی، فرهنگی و اقتصادی دخیل بوده است. در زمینه سازماندهی نیز اساتید برجسته فهرست‏نگار ایرانی با سه شیوه سنتی، میانه و مدرن به فهرست‏ن...

full text

تحلیل اطلاعات نسخه‌شناختی نسخه‌های خطی موجود در کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

هدف: هدف ‍پژوهش حاضر، تحلیل اطلاعات نسخه‌شناسی نسخه‌های خطی موجود در کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است و این نسخه‌ها را از منظر اطلاعات نسخه‌شناسی از جمله تاریخ کتابت، مکان کتابت، نوع کاغذ، و نوع خط مورد بررسی قرار می‌دهد. روش/ رویکردپژوهش: روش پژوهش تحلیل محتوا و جامعه پژوهش ۳۸۵۳ رکورد نسخه خطی موجود در وب‌سایت کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. یافته‌...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 22  issue 3

pages  104- 114

publication date 2011-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023